Deniz T. Kılınçoğlu, Ph.D. 2012.

Deniz T. Kılınçoğlu, İslâm, İktisat, Ordu ve Reform isimli bu çalışmasında, Osmanlı İmparatorluğu’nda kaleme alınmış ilk modern iktisat eseri olan Risâle-i Tedbîr-i ‘Umrân-ı Mülkî’yi tarihsel ve düşünsel bağlamı içinde ele alıyor. Kitabın ilk kısmında, Risâle üzerine kapsamlı bir inceleme kaleme alan yazar; Adam Smith, Jean-Baptiste Say, Thomas R. Malthus ve İbn Haldun gibi düşünürleri özgün bir sentezle bir araya getiren Risâle’yi, bu düşünürlerin eserleriyle karşılaştırmalı olarak inceliyor. Kılınçoğlu, iktisadi kalkınmayla askerî reform arasında güçlü bir ilişki kuran Risâle’nin düşünsel ve kavramsal içeriğini, Osmanlı askerî reform sürecinin düşünsel arkaplanı çerçevesinde çözümlüyor. Böylece, Tanzimat döneminin hemen öncesinde modern iktisadın Osmanlı düşünce dünyasında yarattığı etkiyi gözler önüne seriyor. Bu çerçevede Risâle, Osmanlı’nın son yüzyılında yaşanan düşünsel dönüşümü anlamak için önemli bir başvuru kaynağı olma niteliği taşıyor. İkinci kısımda orijinal eser sayfalarıyla, Deniz T. Kılınçoğlu’nun özenli çevrimyazısı bir arada yer alıyor. Bu anlamda elinizdeki kitap, orijinal eseri ilk elden inceleme imkânı tanıyarak Osmanlı İmparatorluğu’nda iktisadi düşünce tarihine dair yeni değerlendirmeler için bir kapı aralıyor. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları olarak Osmanlı düşünce tarihinde yeni araştırmalara kaynaklık edecek bu eseri yayınlamaktan mutluluk duyuyoruz.

Table of Contents:

BİRİNCİ KISIM İslâm, İktisat, Ordu ve Reform: Osmanlı İmparatorluğu’nda İlk İktisat Eseri ve Tarihsel Bağlamı
Giriş
BİRİNCİ BÖLÜM Elyazması Hakkında
Eserin Yazarı ve Tarihine Dair
İçerik ve Kaynaklar
Bir Disiplini İsimlendirmek
Oskar Rescher ve Elyazmasının Viyana’ya Yolculuğu
İKİNCİ BÖLÜM İktisat, Ordu ve Devlet
“Eski Zamanlar” ve “Yeni Zamanlar”
Nüfus Sorunu ve Devlet: Thomas Malthus, Kameralizm ve İbn Haldun
İktisadın Doğuşu
“Yerli” İktisat
İktisat, Ordu ve Devlet: Kısa Bir Özet
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Tarihsel ve Düşünsel Bağlam
Ateşli Silahlar ve Osmanlı Ordusu
Osmanlı’da “Düşüş” Tartışmaları ve Ordu Meselesi
İktisadî Düşüncede “Eski” ve “Yeni” Ordu Düzeni
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM İktisat ve Reform
Adam Smith’i İbn Haldun’la Anlamak
Osmanlı Düşünce Dünyasında İbn Haldun ve Reform
BEŞİNCİ BÖLÜM İlk “İslâmi İktisat” Eseri
Sonuç
İKİNCİ KISIM Risâle-i Tedbîr-i ʿ’Umrân-ı Mülkî
Çevriyazıya Dair
EKLER
EK 1 Takvȋm-i Vekâyiʿ’de Yayınlanan Tedbîr-i ʿUmrân-ı Mülkî’ye Dair Makale
EK 2 “Tedbîr-i ʿUmrân-ı Mülkî’ye Dâir İngiliz Gazetelerinden Birinde Münderic Bir Maddenin Tercümesidir”
EK 3 “Bundan Akdem Tabʿ Olunan Takvȋm-i Vekȃyiʿ Nüshasında Münderic Tedbîr-i ʿUmrân-ı Mülk Maddesinin Lâhikasıdır”
EK 4 Tedbîr-i ʿUmrân-ı Mülkî’ye Dair Makaleye Kaynaklık Eden Yazının Revue Britannique’de Yayınlanmış Fransızca Versiyonu
Kaynakça
Dizin